Het is historisch: nooit eerder heeft de mensheid zo’n sterke internationale mobilisatie meegemaakt als reactie tegen een oorlogsdaad. De Russische invasie van Oekraïne heeft geleid tot ongekende financiële en handelssancties van westerse landen om de Russische economie letterlijk te laten opdrogen. Toch werd de Russische gas- en olie-export tot nu toe niet getroffen door deze sancties, wellicht omdat westerse landen proberen hun bevolking te behoeden voor verdere inflatie van de energieprijzen.
Deze strategie dreigt echter te mislukken, want de prijzen blijven stijgen door de onzekerheid. Op donderdagavond 3 maart 2022 piekte de prijs van een vat Brent-olie op 114 dollar. De verdere prijsstijging heeft meerdere oorzaken. Enerzijds anticiperen traders op problemen en verkopen ze dus duurder. Anderzijds – en dat werd niet verwacht – zijn er veel grote bedrijven die als internationale grootverbruiker weigeren om nog langer Russische olie aan te kopen.
8 miljoen vaten per dag, 10 procent van wereldproductie
Officieel is de kraan niet dichtgedraaid, maar de Russische olie stroomt niet meer. Hoe komt dat? De grote westerse oliegroepen maken zich zorgen over hun imago en hebben de banden met hun Russische tegenhangers doorgeknipt. Zo hebben BP, Shell, ExxonMobil en TotalEnergies aangekondigd hun Russische activiteiten te stoppen of niet meer aan te kopen.
Advertentie – lees hieronder verder
Bovendien zijn er steeds minder middelen om de Russische olie te vervoeren, omdat sommige reders ook weigeren handel te drijven met Rusland, zoals de Deense groep Maersk, die besloten heeft dat haar vloot van 739 containerschepen geen enkele haven in het land van Vladimir Poetin nog zal bedienen. Er is dus een officieuze boycot en volgens de Britse energiemarktconsultant Energy Aspects vindt momenteel 70 procent van de Russische olie geen koper.
Rusland is echter onmisbaar op de oliemarkt. Het grootste land van de wereld blijft namelijk de op één na grootste olieproducent van de wereld met meer dan 8 miljoen vaten per dag, of 10 procent van de wereldwijde vraag. Het spreekt voor zich dat als deze olie niet meer uit Rusland komt, ze elders moet gevonden worden om aan de vraag te voldoen, met het risico dat de prijzen opnieuw exploderen.
Naar een nieuwe oliecrisis?
Binnen die context heroriënteren bedrijven hun toeleveringsketens, vooral naar het Midden-Oosten en de Verenigde Staten. Maar wellicht kan dit het Russische gat niet opvullen. Veel waarnemers zijn het erover eens dat het vrijgeven van 60 miljoen vaten door de lidstaten van het Internationaal Energieagentschap (IEA) niet zal volstaan. En evenmin de belofte van de OPEC+-lidstaten om de productie met 400.000 vaten per dag te verhogen.
Er is dus een groot onevenwicht tussen de vraag en het aanbod. Dat kan niet snel hersteld worden, zelfs niet met de gigantische kortingen die Rusland op zijn vaten probeert aan te bieden. Op donderdag 3 maart werd een vat ruwe olie uit de Oeral, de maatstaf op de Russische markt, tot 18 dollar goedkoper verhandeld dan een vat Brent. Een record.
Verschillende specialisten in de sector zijn het erover eens dat de situatie catastrofaal wordt en dat er dringend maatregelen nodig zijn om een schok aan aanbodzijde te voorkomen. Volgens Bloomberg moeten voor de oliesector maatregelen genomen worden die even sterk zijn als de maatregelen voor de banken tijdens de financiële crisis in 2008, meldt de financiële krant L’Echo. De economische situatie zal dus ernstig verslechteren. En voor iedereen, want het vooruitzicht van een nieuwe oliecrisis wordt steeds reëler.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be
