Na de tragedie van Strépy-Bracquegnies vorige maand gingen er heel wat stemmen op voor strengere preventiemaatregelen, maar ook voor repressie tegen chauffeurs en vooral voor recidivisten. Er zijn verschillende voorstellen gedaan, waaronder de invoering van een rijbewijs met punten, zoals in andere landen, bijvoorbeeld Frankrijk.
Noteer hierbij dat het idee van een rijbewijs met punten niet nieuw is in België, integendeel. Want in 1990 had Jean-Luc Dehaene een wet aangenomen die de uitvoering ervan toeliet. Behalve dat dit nooit is gedaan, want de maatregel is natuurlijk niet erg populair. De CD&V heeft dit punt echter opgenomen in het regeerakkoord en dit verklaart waarom het project deze woensdag 20 april 2022 terug op de tafel ligt van de Mobiliteitscommissie van de Kamer. Het initiatief kwam opnieuw van Kamerlid Jef Van den Bergh (CD&V) die het in 2014 al voordroeg.
Nieuwe context
Uiteraard hebben de recente gebeurtenissen in Strépy-Bracquegnies de perceptie rond dit beruchte rijbewijs met punten waarschijnlijk veranderd. Dat geldt voor de burgers, maar ook voor de politici die zich moeten houden aan hun beloftes om het aantal verkeersdoden tegen 2030 te halveren en tegen 2050 geen doden meer te hebben.
Advertentie – lees hieronder verder
Als we verwijzen naar de wet die onder Dehaene is aangenomen, bepalen de voorschriften die al bijna 30 jaar oud zijn dat de Koning een totaal aantal punten toekent, dat gekoppeld is aan de ernst van de overtreding. Een zeer ernstige inbreuk kan dus meer punten kosten dan een minder ernstige, met een maximale weging van 3 punten voor de ernstigste overtredingen (maar tot 4 wanneer er sprake is van cumulatie van overtredingen).
Wanneer de bestuurder 6 punten op zijn rijbewijs heeft verloren, moet hij vervolgens een cursus verkeersveiligheid volgen op straffe van een schorsing van een maand. Bij een recidive binnen 5 jaar zou de overtredende bestuurder dan voor langere tijd van zijn rijbewijs worden beroofd.
Geen categorieën
In werkelijkheid is deze wet om juridische redenen nooit uitgevoerd, omdat de overtredingen nooit zijn gecategoriseerd en gekoppeld aan een weging met “punten”. Wel zijn de delicten sinds 2005 in 4 categorieën ingedeeld, wat vandaag een goede werkbasis geeft aan de parlementariërs in de mobiliteitscommissie.
De CD&V stelt daarom voor om zich te laten inspireren door deze verdeelsleutel uit 2005, maar dan restrictiever: een ernstige inbreuk zou tot 4 punten kosten, wat betekent dat je na twee ernstige overtredingen (of als zodanig beschouwd) 8 punten zou bereiken, wat de drempel van intrekking zou zijn (in plaats van 6 punten die aanvankelijk gepland waren). Opgemerkt moet worden dat de straffen minder streng zouden zijn voor jongeren voor wie ernstige overtredingen beperkt zouden blijven tot 3 punten. Dat is natuurlijk onzin als je weet dat net jongeren het gevaarlijkst achter het stuur zijn.
Zodra 9 punten verloren zijn gegaan, zou het rijverbod gaan over 3 maanden en de teruggave van het rijbewijs afhankelijk zijn van het succesvol afronden van de examens (theoretisch, praktisch, medisch en psychologisch). Als de bestuurder binnen 3 jaar recidiveert, wordt de intrekking verhoogd tot 6 maanden, enzovoort. Het systeem zou echter mild blijven, omdat de geschiedenis van het dossier na 3 jaar zou worden verwijderd. Maar zal dit altijd zo blijven?
Effectief in andere landen
Opgemerkt moet worden dat het op punten gebaseerde rijbewijs al veel wordt gebruikt in onze buurlanden. In 22 van de 28 lidstaten is het namelijk van kracht. Volgens statistieken van de CD&V zou deze tool effectief zijn, omdat hiermee het aantal verkeersdoden tussen 2002 en 2008 met 44% zou zijn verminderd. Een formidabel wapen? Misschien, maar niet meteen, want VIAS legde in 2018 al uit dat het rijbewijs met punten pas effectief zou worden als het goed geïntegreerd was in de mentaliteit en op voorwaarde dat de wegcontroles werden geïntensiveerd. Van dit laatste punt lijkt al werk te zijn gemaakt…
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be
