Om de CO2-voetafdruk te beperken, moeten we overstappen op de elektrische auto: dat is toch het discours dat altijd opnieuw gevoerd wordt. Alsof veranderen van auto het hele uitstootprobleem van de transportsector zou oplossen. Dat is wat te kort door de bocht en stelt het probleem iets te eenvoudig voor.
Hoewel de overgang naar de elektrische auto een noodzaak is, vormt dit maar een deel van de oplossing die in feite veel globaler is. Dat concludeert een studie van Climact, die aantoont dat het transport vandaag goed is voor 25,7 procent van de CO2-uitstoot in België (cijfer van 2019). Dit cijfer is met 24 procent gestegen sinds 1990, wat betekent dat de akkoorden van Kyoto (om maar die te noemen) de situatie niet echt wisten te veranderen.
Niet alleen een individuele verandering
De studie van Climact werd uitgevoerd op vraag van de Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling, die vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld, vakbonden, werkgevers, ngo’s, wetenschappers en dergelijke verenigt. Volgens Climact moeten we veel verder gaan dan alleen de elektrische auto en inzetten op meerdere hefbomen.
De conclusies van het studiebureau zijn onverbiddelijk. Ze formuleren drie aanbevelingen. De vraag naar mobiliteit moet snel verminderen, duurzame vervoersmodi moeten maximaal gebruikt en tegelijk verbeterd worden (wandelen, fietsen, openbaar vervoer, infrastructuur, ruimer aanbod …) en tot slot moeten auto’s gedeeld worden. Het is duidelijk: noch de technologie noch een individuele gedragsverandering lossen het probleem op.
Advertentie – lees hieronder verder
Volgens Climact zal de overgang naar de elektrische auto op zich bijvoorbeeld de fileproblemen niet verhelpen. Het is dus nodig om het aantal afgelegde kilometers met 22 procent te verminderen tegen 2050. Maar het is bekend dat de Belg gehecht is aan zijn auto en momenteel zelfs meer en meer kilometers aflegt, een fenomeen dat natuurlijk versterkt wordt door het systeem van de bedrijfswagen dat de jongste jaren een sterke groei kent.
In dat verband zou het aantal auto’s op onze wegen drastisch moeten verminderen. Climact schat dat het gebruiksaandeel van de auto van 62 naar 45 procent zou moeten dalen tegen 2050 om de doelstelling van koolstofneutraliteit te halen. Wellicht bekijkt niet iedereen het vanuit die invalshoek, want dat betekent ook een vermindering van de autoverkoop met 30 procent tussen 2030 en 2050. We vragen ons dan ook af wat de constructeurs denken van dit perspectief, ook al zijn ze zich er perfect van bewust. Precies daarom profileren de constructeurs zich steeds meer als een aanbieder van diensten in plaats van producten.
Synthetische brandstoffen verworpen
De studie veegt bovendien het alternatief van synthetische brandstoffen van tafel. En vreemd genoeg ook waterstof, dat als “nuttig maar niet energie-efficiënt” wordt beschouwd. Het klopt dat de productie van waterstof veel energie vergt, maar groene oplossingen leken in zicht, waardoor waterstof concurrentiëler zou worden. Volgens Climact kunnen synthetische brandstoffen en waterstof alleen gebruikt worden voor zware toepassingen zoals vrachtwagens, lucht- of zeevervoer.
Voor de individuele auto wordt elektrificeren gezien als een noodzakelijke stap, die trouwens verplicht wordt door de Europese Unie vanaf 2035 en zelfs vanaf 2029 in Vlaanderen. Los daarvan, is er nog een lange weg af te leggen aangezien het Belgische wagenpark nog maar 1 procent elektrische auto’s telt. Het is wel duidelijk dat deze transitie snel zal toenemen, vooral door de nieuwe fiscale maatregelen die van kracht worden in 2026.
De studie voorspelt trouwens een verkoopexplosie van elektrische auto’s in ons land: van 8.000 in 2020 naar … 345.000 in 2030. Hierdoor zal de behoefte aan batterijen 32 keer toenemen. Dat betekent dat de productie ook moet volgen (Europa wil de productie van batterijen twintig tot dertig keer vergroten in tien jaar tijd) en dat er zuiniger moet omgesprongen worden met grondstoffen.
Volgens Climact zouden er geen grote bevoorradingsproblemen zijn voor nikkel, mangaan en aluminium, maar voor lithium en kobalt wordt het een heel ander verhaal. Hiervoor moet dringend op recyclage ingezet worden. Als zo’n recyclagesysteem wordt uitgebouwd, zou de vraag naar grondstoffen volgens de studie tegen 2035 met 55 procent kunnen verminderen.
Door de noodzaak om meer grondstoffen te gebruiken, stelt Climact zich ook vragen bij het ontwerp van de elektrische auto. Er zou in de toekomst een andere aanpak nodig zijn om het formaat en het gewicht van auto’s te beperken. Dit vereist dus ook kleinere afmetingen van de auto’s zelf. Maar is dat mogelijk in een wereld waarin iedereen een eigen SUV wil?
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be
