De meeste mensen die vandaag nog in hun tienerjaren zitten, hebben geen idee wat een wankelmotor is. Ooit was dit dé specialiteit van Mazda, al hebben ook andere merken er even gebruik van gemaakt. Het verschil tussen zo’n rotatiemotor en een conventionele verbrandingsmotor is dat hij geen cilinders of zuigers bevat. In plaats daarvan is zo’n blok uitgerust met een of meerdere rotors die aan een zeer hoog toerental kunnen draaien.
Een wankelmotor – vernoemd naar zijn uitvinder, de Duitser Felix Wankel – is compact, veroorzaakt veel minder trillingen en levert betere prestaties dan een benzinemotor met dezelfde cilinderinhoud, maar heeft ook veel tekortkomingen: een hoog brandstofverbruik, een twijfelachtige betrouwbaarheid, enz.). Die nadelen hebben er jammer genoeg voor gezorgd dat Mazda het krachtbrontype in 2012 vaarwel zei met de uitzwaai van de RX-8, een sportwagen die het alles behalve goed deed in de verkoop.
Toch gelooft de Japanse fabrikant nog altijd in het concept. Er is zelfs sprake van een heuse comeback, maar dan als generator voor de MX-30, een elektrische SUV met een veel te beperkte autonomie.
Mazda staat er dus om bekend te experimenteren met alternatieve aandrijflijnen. In het begin van de jaren ’90 gaf de Japanse fabrikant zelfs de voorkeur aan waterstof omdat ingenieurs van het merk hadden ontdekt dat wankelmotoren zeer geschikt waren om zich daardoor te laten aandrijven.
Advertentie – lees hieronder verder
Dat zit zo: waterstof heeft de eigenschap zeer ontvlambaar te zijn. Er is dus minder energie nodig om te ontbranden dan benzine. In een rotatiemotor, die een heel ander ontwerp heeft dan een conventionele centrale, is de inlaatkamer gescheiden van de verbrandingskamer, wat het risico van een slechte verbranding verkleint.
Complex
Mazda testte waterstof voor het eerst in 1991 met de HRX, een zeer bedenkelijk ogende conceptcar die 200 km kon afleggen op één enkele tank. Niet slecht, zeker voor die tijd.
Twee jaar later presenteerde het bedrijf een MX-5 die met een dergelijke motor was uitgerust. Afgezien van de ‘Hydrogen Vehicle‘-stickers was er niets dat die kleine cabrio op designvlak van een gewone MX-5, uitgerust met de klassieke 1,6-liter benzinemotor van 115 pk, onderscheidde. Maar schijn bedroog natuurlijk.
Onder de motorkap van de MX-5 op waterstof lag de 1,3-liter, twee rotors tellende ‘wankel’ van de RX-7. Met 118 pk en 164 Nm kon hij zich op papier perfect meten met de benzineversie, maar de praktijk was iets minder rooskleurig. De waterstoftank, onderverdeeld in verschillende compartimenten, nam zo goed als de volledige koffer in beslag – die sowieso al klein was – en het rijbereik bleef steken op een haast beschamende 100 kilometer.
Een ander niet onbelangrijk minpunt was het gewicht van de ‘groene’ roadster. Daar waar de klassieke MX-5 NA – Miata voor de vrienden – slechts 975 kg woog, tikte de ‘Hydrogen Vehicle‘ 1.224 kg aan. Dat lijkt niet zo veel, zeker volgens huidige standaarden, maar wel voor het model in kwestie. Ten slotte was er de complexiteit van de technologie an sich, die zodanig hoge kosten met zich meebracht dat het simpelweg geen optie was om de wagen in productie te nemen. En het was/is nu ook niet zo dat je op elke hoek van de straat waterstof kan tanken…
Stille dood
We hoeven niet meer uit te leggen waarom de waterstof lustende MX-5 een eenmalige oefening was. Gek genoeg betreft het niet het enige voertuig in zijn soort met een Mazda-stempel, want onder andere de 626 en de RX-8 hebben op een gegeven moment een gelijkaardige aandrijving gekregen. Er bestonden bovendien effectief plannen om in 2020 een waterstofauto op de markt te brengen, maar zover is het vooralsnog niet gekomen en er wordt evenmin nog over gecommuniceerd. Waar de fabrikant wél nog in gelooft, zijn diesel- en benzinemotoren. Meer daarover lees je in dit artikel.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be
