Zelfrijdende wagens: vanaf morgen op de weg zonder te sturen?

Beeld je in dat je midden in de file zit. Je auto doet alles in jouw plaats, terwijl jij je rustig bezighoudt. Dat is helaas een droom. De zelfrijdende wagen is voorlopig nog toekomstmuziek.

Semiautonoom rijden, autonoom rijden, hulp bij het rijden of manoeuvreren, … het zijn thema’s die regelmatig opduiken in recente nieuwsberichten uit de auto-industrie. Autobouwers communiceren heel vaak over technologische snufjes die een auto ‘in onze plaats’ doen rijden. Zoiets biedt buitengewone perspectieven – je hoeft jezelf enkel nog te laten rijden zoals in een taxi – maar het is jammer genoeg nog niet voor morgen, en evenmin voor overmorgen.

Wat is autonoom rijden?

We frissen je geheugen even op om de problemen rond zelfrijdende wagens beter te begrijpen. De internationale organisatie van autofabrikanten OICA stelde een schaal van zes niveaus op, waaruit moet blijken dat een voertuig volledig zelfrijdend kan zijn.

• Niveau 0: Geen autonomie, de bestuurder heeft het voertuig volledig zelf onder controle. Systemen zoals een waarschuwing wanneer je van rijstrook verandert – door trillingen of een geluidssignaal – worden niet beschouwd als een onderdeel van autonoom rijden, omdat ze de bestuurder enkel waarschuwen.
• Niveau 1: De bestuurder voert alle manoeuvres uit, maar wordt bijgestaan door rijhulpsystemen zoals noodrembekrachtiging of cruise control. Anders gezegd, een snelheidsregelaar in zijn eenvoudigste vorm.
• Niveau 2: Het voertuig beheert zelf de rijparameters, maar onder leiding van de bestuurder die op elk moment kan ingrijpen. Een voorbeeld hiervan is de adaptive cruise control of adaptieve snelheidsregelaar: de wagen volgt een ander voertuig en remt of versnelt om een bepaalde afstand met dat voertuig te bewaren. Automatisch parkeren is een ander voorbeeld dat onder niveau 2 valt.
• Niveau 3: Het systeem kan alle manoeuvres zelf uitvoeren en ook de rijrichting bepalen. Het voertuig ‘overziet en beheert’ zijn omgeving. Belangrijke nuance: de bestuurder moet het voertuig nog altijd zelf handmatig besturen wanneer het systeem dat vraagt. In Europa zijn de meest recente wagens die uitgerust zijn op niveau 3 niet volledig zelfrijdend: een visueel signaal en een geluidssignaal vragen de bestuurder om het stuur na een paar seconden weer over te nemen.
• Niveau 4: In dit geval is de wagen volledig zelfrijdend. Het voertuig beweegt zich zelfstandig voort zonder menselijk ingrijpen. Dat kan echter alleen binnen een beperkt en afgebakend terrein, zoals parkings of autosnelwegen met aparte rijstroken. Het systeem kan ook het rijden op af- en opritten beheren. Niveau 4 komt er niet aan vóór 2025. Uiteraard zal elk land het begrip van volledig zelfrijdende wagens in zijn wetgeving moeten opnemen.
• Niveau 5: In deze fase is het de ‘machine’ die alle manoeuvres beheert, zonder menselijk ingrijpen en in alle denkbare omgevingen. Meer nog, het systeem kan een bevel van de mens negeren als dat door het systeem als onnodig of gevaarlijk wordt beschouwd. Dergelijke voertuigen zullen zelfs geen stuur meer hebben. In het licht van de aansprakelijkheidsproblematiek bij een ongeval zijn specialisten het erover eens dat dit niveau er niet vóór 2035 komt.

Wat stellen autobouwers vandaag voor?

De zelfrijdende auto is dus de eerste decennia niet klaar om ‘vrij’ door onze straten te rijden. Maar wat hebben hedendaagse wagens dan wel te bieden? We hebben alvast een lijst opgesteld met de meest voorkomende rijhulpsystemen.

Vandaag zijn al heel wat auto’s, ook kleine stadswagentjes zoals de VW Up, uitgerust met Automatic Emergency Braking, een systeem dat voetgangers en/of fietsers detecteert.

Op niveau 2 en 3 bieden autofabrikanten enkele technologische hoogstandjes aan:

• De Active Cruise Control met ‘Stop & Go’ functie, die de auto volledig tot stilstand brengt en dan opnieuw laat starten.
• Lane Assist, die je waarschuwt via een eenvoudige trilling in het stuur en je bij risico op een aanrijding zelfs terug ‘op het juiste pad’ brengt.
• Park Assist, zelfs met een aanhangwagen!
• De assistentie bij het verlaten van een parkeerplaats waarschuwt je als er een auto komt aangereden wanneer je wegrijdt in achteruit.

De huidige systemen verbeteren dus ons rijgedrag en verhogen de veiligheid op onze wegen. Maar kunnen ze echt alles aan? Het antwoord lees je in het volgende artikel.

Lees ook : 

• Op reis buiten Europa: cash betalen of met een kaart?