Het werd tijd. De Europese auto-industrie staat al maanden aan de rand van de afgrond en we vragen ons af hoe sommige fabrikanten overleven. De verkoop is de afgelopen vier jaar ingestort door opeenvolgende crisissen. Intussen geraakt de elektrische auto, een transitie die Europa verplicht tegen 2035, niet gelanceerd. Erger nog, de elektrische auto gaat achteruit.
Uit de cijfers van ACEA (de federatie van Europese autobouwers) blijkt dat 2024 eindigde met 10,6 miljoen eenheden, een lichte verkoopstijging van 0,8%. Vergeet echter niet dat er in 2019 nog 15,3 miljoen nieuwe auto’s op de weg werden gezet. Dit zijn alleen Europese cijfers. Sommige constructeurs, zoals de Duitsers, zijn sterk gericht op de export. Maar ook daar is de situatie een ramp, vooral in China en de Verenigde Staten, de twee grootste markten van de wereld.
De transitie van de elektrische auto gaat ook achteruit in Europa, met slechts 3 miljoen verkochte exemplaren (-3%), terwijl in China de verkoop van auto’s op batterijen met 40% is gestegen. Ook hier stokt de situatie. Constructeurs hebben massaal moeten investeren en kunnen deze investeringen momenteel niet terugverdienen, waardoor ze onvoldoende middelen overhouden om hun transitie voort te zetten.
Advertentie – lees hieronder verder
Volop elektrisch
Enkele weken geleden werd Europa zich bewust van de situatie en kondigde het de voorbereiding aan van een reddingsplan voor deze industrie, die goed is voor 13 miljoen banen en 7% van het Europese bbp. De grote lijnen van dit plan zijn zojuist aangekondigd door Stéphane Séjourné, uitvoerend vicevoorzitter van de Europese Commissie, verantwoordelijk voor welvaart en industriële strategie, op een belangrijke bijeenkomst van industrieleiders in Stuttgart.
De situatie zal niet evolueren in de richting die sommigen gehoopt hadden. Het is namelijk niet de bedoeling om de elektrische transitie af te remmen, zoals wel het geval is in de Verenigde Staten met de nieuwe regering-Trump. “Ik droom van een industrie die de Europeanen trots maakt en die opnieuw een kracht voor de export is”, verklaarde Stéphane Séjourné tijdens zijn toespraak. Het doel is om de trend van China te volgen, dat in 2024 voor het eerst in de geschiedenis meer elektrische auto’s verkocht dan auto's met verbrandingsmotor.
Sterke maatregelen?
Om weerstand te bieden tegen de als oneerlijk beschouwde concurrentie van Chinese constructeurs die tegen lagere kosten produceren (grondstoffen en arbeid), heeft Europa de invoerheffingen op Chinese elektrische auto’s al stevig verhoogd. Maar daar blijft het niet bij.
De Europese Commissie gaat enkele hefbomen gebruiken om constructeurs te helpen hun achterstand in elektrische auto’s in te halen. Ten eerste zet Europa een Clean Industrial Deal op om het concurrentievermogen op korte termijn te verbeteren. Hoe? Door een plan op te stellen om de industriële productie koolstofarm te maken via een speciaal fonds voor concurrentievermogen. Concreet zal dit voordelen opleveren voor constructeurs en toeleveranciers die de overstap naar elektrificatie versnellen, al worden deze voordelen nog niet gespecifieerd.
Ten tweede is het de bedoeling om de vraag een stevige boost te geven en dus de aankoop van elektrische auto’s kunstmatig te stimuleren, vooral door bedrijven, die 58% van de aankopen van nieuwe auto’s in Europa vertegenwoordigen. Volgens Europese cijfers zou deze hefboom enorm zijn, aangezien bedrijven gemiddeld 88 personenwagens en 77 lichte bedrijfsvoertuigen per wagenpark bezitten. Het is de bedoeling dat deze voertuigen hun weg vinden naar de tweedehandsmarkt, ten voordele van particulieren.
Geloofwaardig?
Kunnen we geloven in deze maatregelen, die uiteindelijk nog meer milieudruk op de constructeurs lijken te leggen? Een decarbonisatieplan betekent immers ook investeren in fabrieken en in de hele waardeketen van de auto-industrie. Zijn hiervoor voldoende middelen? Dat is allerminst zeker, want elders in de wereld neemt de milieudruk op fabrikanten af, wat hen een groot voordeel geeft. Tenzij het fonds honderden miljarden aan subsidies bevat, vragen we ons echt af hoe dit zal lukken.
De Europese Commissie vraagt onder meer aan de Europese autoconstructeurs om geen personeel te ontslaan en op Europees grondgebied te blijven. Ook dat wordt een moeilijke economische uitdaging. Vooral omdat Europa momenteel niets aanbiedt om de kosten te verlagen, bijvoorbeeld door mijnen voor grondstoffen van batterijen te ontwikkelen, hetzij met andere landen dan China (Zuid-Amerika, bijvoorbeeld) of hier in Europa, aangezien onze bodem ook rijk is aan lithium.
Tot slot lijkt het ook verrassend dat Europa zich alleen op bedrijven wil richten. Particulieren blijven in de kou staan, want voor hen zijn er geen maatregelen. Zij zullen hooguit over enkele jaren toegang krijgen tot meer elektrische tweedehandswagens. Maar zullen zij die ook willen kopen en kunnen opladen? De kwestie van het laadnetwerk kwam niet ter sprake, simpelweg omdat dit onder de bevoegdheid valt van een andere Europese commissaris, de Griek Apostolos Tzitzikostas. De dialoog met de Europese fabrikanten over deze voorstellen begint op 30 januari. De debatten zullen waarschijnlijk levendig zijn, simpelweg omdat de Europese maatregelen beperkt lijken en alle verantwoordelijkheid en de last van de transitie bij de constructeurs en de bevolking laten.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be
