Er is blijkbaar nog veel werk aan de verantwoordelijkheidszin van automobilisten. Dat kunnen we besluiten uit de jongste cijfers van verkeersinstituut VIAS. Die tonen een grote stijging van het aantal vluchtmisdrijven na een ongeval met gewonden of doden in België.
Bij 13% van alle letselongevallen pleegt de dader vluchtmisdrijf, een stijging met 9% in tien jaar tijd. Vorig jaar waren er maar liefst 4.799 ongevallen met een vluchtmisdrijf. Volgens VIAS stemt dit overeen met 92 ongevallen met gewonden of doden per week. Op jaarbasis gaat het om 5.266 gewonden en 19 doden.
Ontoelaatbaar gedrag
Het fenomeen is des te alarmerender omdat het toeneemt. Dat is uiteraard onaanvaardbaar. Bestuurders (of ze in fout zijn of niet, maar dat worden ze automatisch door dit gedrag) laten mensen hulpeloos achter. Dat is zowel egoïstisch als onverantwoord, merkt VIAS terecht op.
Hoe valt die toename te verklaren? De redenen zijn vooral maatschappelijk. Volgens de onderzoekers van VIAS weerspiegelt deze evolutie een samenleving die steeds gewelddadiger wordt. Mensen zijn steeds agressiever tegenover elkaar, maar ook tegenover medisch personeel. Dit blijkt ook op de plaats van ongevallen, waar hulpverleners zoals brandweermannen zomaar aangevallen worden. De maatschappij evolueert zodanig dat het individu centraal staat en het collectieve belang gereduceerd wordt tot het minimum.
Advertentie – lees hieronder verder
Natuurlijk is er meer aan de hand dan alleen dat. Het gebruik van alcohol (dat onverminderd doorgaat) en drugs (dat toeneemt) achter het stuur zijn andere factoren die tot steeds meer vluchtmisdrijven leiden. Dit gedrag wordt ook geassocieerd met bestuurders die zonder verzekering of rijbewijs rijden.
Veel voetgangers
De grootste slachtoffers van ongevallen met vluchtmisdrijf zijn voetgangers en fietsers. Er waren vorig jaar 1.716 fietsers en 940 voetgangers betrokken. Deze twee categorieën weggebruikers vertegenwoordigen dus bijna de helft van de slachtoffers. En in het geval van voetgangers merkt VIAS op dat bij 22% van de ongevallen de dader doorrijdt. Dat is een enorm aantal. Nog verbazingwekkender is dat dit gedrag op elk moment van de dag voorkomt. Je zou kunnen denken dat het vaker ‘s avonds of ‘s nachts gebeurt, maar dat is niet het geval (13% overdag en 16% ‘s nachts). Als we kijken naar de omgeving blijkt dat er veel meer vluchtmisdrijven plaatsvinden in steden (17,5%) dan op het platteland (7,4%). Dat komt deels omdat mensen elkaar kennen in meer landelijke gebieden en deels omdat het individualisme er ook minder uitgesproken is. In een interview met Sud Info wijst VIAS erop dat er in de steden meer mensen in precaire situaties zitten, en dus ook meer mensen zonder rijbewijs rijden.
Vluchten is niet alleen laf, het stelt je ook bloot aan ernstige vervolging en straffen. De straffen werden vorig jaar verhoogd. Overtreders riskeren een gevangenisstraf tussen de vijftien dagen en zes maanden en een boete tussen de 1.600 en 16.000 euro. Indien nodig kan de rechtbank ook een rijverbod opleggen van acht dagen tot vijf jaar. Heeft het ongeval tragische, dodelijke gevolgen, dan kan de overtreder een gevangenisstraf tussen twee weken en vier jaar en/of een boete tussen 3.200 en 40.000 euro krijgen. Een levenslang rijverbod kan uiteraard ook opgelegd worden. Bij recidive binnen drie jaar voor twee ernstige overtredingen kan een nieuwe straf opgelegd worden: dubbele boetes en een rijverbod van vijf jaar.
Steeds meer daders geïdentificeerd
Het goede nieuws (maar niet voor de vluchters zelf) is dat de daders van vluchtmisdrijven steeds vaker opgespoord worden. Volgens de politie en het Belgisch gemeenschappelijk waarborgfonds werd 24,5% van de vluchtmisdrijven in 2014 niet opgelost, maar ‘slechts’ 13,7% blijft vandaag onopgelost (cijfers van 2022), ondanks de forse groei van het aantal vluchtmisdrijven.
Er is een goede reden voor deze verbeterde identificaties: de aanwezigheid van bewakingscamera’s, zowel in steden als op de weg. Daarnaast zijn bewakingssystemen van privépersonen of bedrijven, die soms een deel van de openbare weg controleren, waardevolle informatiebronnen voor onderzoekers, net als dashcams. Veel overtreders hebben spijt en geven zichzelf aan bij de politie. Vaak raakten ze in paniek of hadden ze gedronken. Tot slot helpen ook aangiftes van burgers bij de identificatie. Denk bijvoorbeeld aan garagisten die een auto moeten herstellen en horen dat er ongeval gebeurd is. Bij een ongeval neem je beter meteen je verantwoordelijkheid, zelfs al ben je in fout. Helpen is vaak een verzachtende omstandigheid.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be
