Het afgelopen jaar hebben de Westerse landen geprobeerd Rusland te bestrijden met vooral economische sancties gericht op aardolie en aardgas, omdat de Russische industrie achteruitgaat en het land zijn inkomsten vooral uit de handel in grondstoffen en aardolie haalt. Wereldwijd is Rusland goed voor ongeveer 10% van de productie van fossiele brandstoffen, wat natuurlijk enorm is.
Toch zouden de inkomsten uit de verkoop van koolwaterstoffen in één jaar met 50% zijn gedaald. Volgens het laatste rapport van het Research Centre for Energy and Clean Air (CREA, een Fins onderzoekscentrum) zou Rusland nog steeds 560 miljoen euro per dag verdienen aan de export van fossiele brandstoffen. Dat is veel, maar het is ook slechts de helft van de 1.130 miljoen euro die vorig jaar dagelijks werd verdiend. Toch verdiende Rusland alleen al in de maanden januari en februari 2023 nog meer dan 30 miljard euro.
Poetin voorzag geen unie
Poetin was fout te geloven dat Europa te afhankelijk was van de Russische fossiele brandstoffen en zich niet zou verenigen tegen de invasie van Oekraïne. Maar dat is precies wat de Europeanen deden: een embargo op steenkool in augustus 2022, op ruwe olie in december 2022 en op geraffineerde producten in februari 2023 . En voor gas besloot Poetin zelf onze toevoer af te sluiten. Maar ook dit was geen succes, aangezien de sterke man van Moskou was gedwongen zijn overschotten te verbranden, omdat deze productie bij gebrek aan andere gaspijpleidingen niet kon worden uitgevoerd.
Advertentie – lees hieronder verder
Nog steeds 100 miljoen euro per dag
Toch is Europa nog steeds niet bevrijd van Russische aardolie, zegt de AERC, en EU-landen storten nog steeds dagelijks 100 miljoen euro naar de Russische schatkist. Vandaag blijft Europa de op een na grootste aardolieklant van Rusland, na China. In tegenstelling tot wat men zou denken, is de uitvoer van Russische energieproducten naar China vrij stabiel gebleven. Andere landen hebben daarentegen hun aankopen verhoogd, zoals India, terwijl ook andere landen een zeer hoog invoerniveau hebben gehandhaafd. Dit is het geval voor Japan, Zuid-Korea of Taiwan. Ook andere landen maken gebruik van de mogelijkheid om goedkopere olie te verkrijgen: Brazilië, Turkije, Tunesië, Algerije, Egypte, de Verenigde Arabische Emiraten en Marokko.
Heeft prijsplafond een impact?
AERC merkt echter op dat het beperken van de prijs van Russische ruwe olie op 60 euro per vat weinig impact heeft op de markt, omdat de Russen slechts ongeveer 15 euro per vat toegeven aan de andere olieproducenten en de autoriteiten de rest innen in de vorm van belastingen. De inkomsten van de Russische staat zijn vooral verzekerd dankzij de lage winningskosten. Noteer ook dat de limiet niet van toepassing is op olie die wordt geëxporteerd uit Russische havens in het Verre Oosten en die wordt gekocht door China en vervoerd door … supertankers van Europese bedrijven.
Welke trend voor 2023?
Wat moeten we verwachten voor 2023, wetende dat de Russische staatsinkomsten slechts licht zijn beïnvloed dankzij de hoge prijzen van aardolieproducten op de markten? Volgens AERC-projecties neemt de druk op de inkomsten van Rusland toe. Want in januari 2023 daalden de olie- en gasinkomsten met 54% ten opzichte van december 2022 en met 46% ten opzichte van januari 2022. De Russen hebben moeite om kopers te vinden voor hun aardolie en moeten daarom vaak grote kortingen geven. Deze situatie ligt ook aan de basis van de aankondiging van de verlaging van de Russische productie vanaf maart 2023 (5%, of 0,5 miljoen vaten per dag).
In deze context kunnen we een verslechtering van de Russische economie verwachten in 2023. Tot het punt dat de overheid, om haar financiële inkomsten te behouden, de belastingen zou kunnen verhogen en uiteindelijk haar olie met verlies zou moeten verkopen, althans voor de vaten die tegen een geplafonneerde prijs worden verkocht. Zeker als Europa nieuwe sancties aanneemt, zoals het verlagen van de plafondprijs naar 30 dollar per vat, waardoor Rusland 150 miljoen euro per dag zou verliezen. En door de invoer van gas volledig te verbieden, zouden we de dagelijkse financiële inkomsten van Rusland verder met 90 miljoen euro kunnen beperken.
Maar is dat echt mogelijk? Daarvoor zijn strengere controles nodig, vooral naar de andere landen die in de verleiding komen om Russische olie te kopen en ze vervolgens doorverkopen om een mooie winst in eigen zak te steken. Tenzij er een internationale consensus komt, die op dit moment onrealistisch lijkt, is het waarschijnlijk dat Rusland een bepaald niveau van inkomsten met zijn aardolie zal behouden. En dus een financieringsbron voor zijn oorlog.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be