Het Overlegcomité dat we kenden van tijdens de pandemie door het coronavirus is terug. De energiecrisis treft het land immers hard. De bedrijven zien hun facturen exploderen en zo hun concurrentiepositie instorten. De huishoudens kunnen de eindjes niet meer aan elkaar knopen. Lange tijd leek de overheid toe te kijken, terwijl in onze buurlanden zoals Frankrijk en Duitsland al weken geleden maatregelen genomen werden.
Eerste minister Alexander De Croo (Open Vld) was meteen duidelijk: “Er bestaan geen mirakeloplossingen, maar we zullen alles doen wat in onze macht ligt om eruit te geraken.” De toon was gezet: we kunnen kleine ingrepen doen, maar reken niet op een grote hervorming of grote steun. In ieder geval niet meteen.
Enkele maatregelen
Meerdere beslissingen werden genomen tijdens het Overlegcomité, maar ze moeten nog verfijnd worden. Bijvoorbeeld voor de bedrijven, want er moet nog overleg gepleegd worden met de verschillende sectoren. Welke maatregelen moet je onthouden?
Advertentie – lees hieronder verder
De accijnzen op benzine en diesel werden een tijd geleden al forfaitair verlaagd. In totaal bedraagt de korting 17,5 cent. Deze maatregel was eerst gepland tot eind dit jaar, maar wordt verlengd tot maart 2023, net als de btw-verlaging op gas en elektriciteit. Is dat alles? Ja, meer gebeurt er niet. Toch wat weinig als je ziet dat onze buurlanden hun bevolking meer ondersteunen. In Frankrijk bijvoorbeeld is de prijs per liter sterk gedaald sinds 1 september 2022. In totaal kan de vermindering oplopen tot 50 cent per liter. Idem in Nederland, waar aardgas bestemd voor het wegtransport een voordeel krijgt en dus betaalbaar blijft. Is dat voldoende? Wellicht niet. Intussen blijft de euro namelijk terrein verliezen tegenover de dollar, wat brandstoffen duurder maakt voor Europeanen.
De regering voegt eraan toe dat eerlijkheidshalve ook een inspanning zal gedaan worden voor wie op stookolie verwarmt, maar het is nog niet bekend welke. Ook verlengt de regering het sociaal tarief voor gas en elektriciteit tot eind maart 2023.
De overheid zoekt ook naar oplossingen met de banken, zodat wie moeite heeft om zijn hypotheeklening terug te betalen uitstel kan krijgen. Het is nog maar een idee, want er moet nog overlegd worden met de financiële instanties. Hoewel deze maatregel aan sommige huishoudens wat zuurstof kan geven, is het niet meer dan uitstel van het probleem. De betaling van de energiefactuur krijgt voorrang, maar het huishouden (of het huis) is niet veilig op lange termijn.
Minder verbruiken
Bij de andere maatregelen hoort zuinig omspringen met energie. De overheid wil bijvoorbeeld de verwarming een graad laten zakken tot 19 °C in de administraties en publieke gebouwen en de lichten in deze gebouwen vaker doven. De overheid nodigt particulieren uit om hetzelfde te doen. “Vele beetjes maken een groot verschil”, legt Alexander De Croo uit.
Op dat vlak gaat het om maatregelen die getuigen van gezond verstand en die veel huishoudens wellicht al een tijd toepassen. En wat met de straatverlichting op wegen en snelwegen? De regering is van plan om bepaalde delente verduisteren, maar het is nog niet duidelijk welke en in welke mate.
Een belasting op de overwinsten van olie- of energiebedrijven is ook aan de orde, al is er nog geen concreet mechanisme. Voor de overheid is het vooral een kwestie van reserves op te bouwen, zoals momenteel met de nucleaire rente, zodat deze middelen later gebruikt kunnen worden om de bevolking en bedrijven in nood te ondersteunen.
Tot slot moeten energieleveranciers zonder aarzelen akkoord gaan met spreidingsplannen aangevraagd door consumenten. Er is ook sprake van een hervorming van het productaanbod, inclusief vaste contracten, om de prijzen en de overwinsten te laten dalen. Ook herinnert de regering aan het verlaagde btw-tarief van 6 procent voor energiebesparende werken. De drempels voor de productie van hernieuwbare energie moeten verder verlaagd worden om sneller toegang te krijgen tot deze verlaagde btw.
Wat moeten we denken van dit Overlegcomité? De maatregelen zijn symbolisch en dragen absoluut geen nieuwe oplossingen bij. Het gaat simpelweg om de verlenging van bestaande maatregelen of enkele toevoegingen die niet getuigen van een nieuwe visie aangezien ze in het verleden al genoemd werden (herziening van contracten enzovoort). Er is dus geen enkel spoor van een hervorming van de energieprijzen.
Nochtans zijn er onmiddellijk ambitieuze maatregelen nodig, zowel voor de huishoudens als de bedrijven. We kunnen alleen maar hopen dat de overheid tijdens het volgende Overlegcomité, gepland voor september, meer vooruitziend en ondernemend zal zijn.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be
