Na een verkeersinbreuk mag je een boete of een dagvaarding in jouw brievenbus verwachten. Binnen welke termijn gebeurt dat? En als dit laat toekomt, wat is dan de verjaringstermijn? Hiervoor bestaan regels. Gocar.be legt het graag even uit.
Eerst en vooral moet je een onderscheid maken naargelang de ernst van de inbreuk. De graad van de overtreding is bepalend voor de verjaringstermijn. Verkeersinbreuken worden in vier graden onderverdeeld. Inbreuken van de eerste graad worden beschouwd als vervelend of niet hoffelijk (zoals richtingaanwijzers vergeten).
Inbreuken van de tweede graad brengen indirect de veiligheid van personen in gevaar (bijvoorbeeld gsm-gebruik achter het stuur). Die van de derde graad brengen de veiligheid direct in gevaar (door het rood rijden, inhalen waar dat verboden is enzovoort). Tot slot leiden inbreuken van de vierde graad bijna onvermijdelijk tot fysieke schade (omkeren op de snelweg, racen op de openbare weg enzovoort).
Een inbreuk van de vierde graad verschijnt sowieso voor de rechtbank. Er is nooit een onmiddellijke inning, behalve eventueel voor wie in het buitenland woont.
Om de rechtbanken te ontlasten, werd jaren geleden al het principe van de onmiddellijke inning uitgevonden. Met een financiële transactie kun je verdere vervolging voorkomen. Als je vergeet of weigert te betalen, word je doorverwezen naar de bevoegde rechtbank die een procedure zal starten.
Advertentie – lees hieronder verder
Drie sancties
Concreet bestaan er drie straffen: strafrechtelijke sancties, correctionele sancties en politiesancties. De bevoegde rechtbanken spreken zich uit over de inbreuken. Maar het is niet zo dat de politierechter alleen politievonnissen uitspreekt en de strafrechter alleen strafrechtelijke veroordelingen. In feite deelt de politierechter ook correctionele straffen uit. En die straffen vertegenwoordigen zelfs een meerderheid van de uitspraken.
Sinds 2018 gelden de volgende verjaringstermijnen. Twee jaar is van toepassing op een snelheidsovertreding, het niet respecteren van een signalisatielicht, het overschrijden van een volle witte lijn en een alcoholintoxicatie lager dan 0,35 mg/l.
Voor inbreuken die als ernstiger beschouwd worden, is het drie jaar. Het gaat dan om rijden zonder geldig rijbewijs, een vluchtmisdrijf, een alcoholintoxicatie van meer dan 0,35 mg/l, rijden in een toestand van dronkenschap (of gelijkaardig), een ademtest, ademanalyse of bloedafname weigeren, je rijbewijs niet willen tonen enzovoort.
Ten slotte bedraagt de verjaringstermijn vijf jaar voor rijden zonder geldige verzekering, onvrijwillige doodslag, onvrijwillige slagen en verwondingen enzovoort. Die zaken worden voor de rechtbank behandeld en dat vraagt uiteraard meer tijd.
Niet zo eenvoudig
Let op, want het verstrijken van de termijn van twee, drie of vijf jaar betekent niet automatisch dat de zaak daadwerkelijk verjaard is. De initiële verjaringstermijn kan namelijk nog verlengd worden met een tweede termijn. Bijna alle procedurehandelingen hebben tot gevolg dat de eerste periode onderbroken wordt en de tweede termijn start, die even lang is als de eerste. De verjaringstermijn kan dus verdubbelen. Een opsporings- of vervolgingshandeling enkele dagen voor het einde van de initiële termijn kan een even lange nieuwe termijn doen lopen.
In ieder geval is de kwalificatie van de rechter doorslaggevend (niet die van het parket). Merk ook op dat de rechter alle vrijheid heeft om de feiten opnieuw te classificeren en dus ook de verjaringstermijn kan veranderen. We moeten dus voorzichtig zijn. Uiteindelijk verjaart een gewone verkeersovertreding (zoals een snelheidsovertreding) ten vroegste twee jaar na de datum van de overtreding en ten laatste vier jaar erna.
Zit je in een dergelijke situatie, dan kun je het best contact opnemen met een gespecialiseerde advocaat die de werkelijke verjaringstermijn precies kan bepalen.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be