De batterij blijft het centrale onderdeel van de elektrische auto. De batterij (en de bijhorende technologie) bepaalt het rijbereik, de laadsnelheid (gedeeltelijk) en de levensduur van de auto, aangezien het ook het duurste onderdeel van dit type auto is.
Toch is Europa tot nu toe volledig afhankelijk van de rest van de wereld. Dit geldt zeker voor grondstoffen zoals lithium, dat van heel ver komt (Chili, Brazilië, Peru enzovoort). Deze gevoelige kwestie was vorige week het onderwerp van gesprek tijdens een tweedaagse informele bijeenkomst van Europese energieministers, voorgezeten door Tinne Van der Straeten (Groen) onder Belgisch voorzitterschap.
Onafhankelijk tegen 2030?
Tijdens de besprekingen kwamen enkele feiten naar voren. En die zijn niet negatief, integendeel. Hoewel Europa goed beseft dat China de absolute macht heeft over lithium – de hele waardeketen, van winning tot batterijproductie – is Europa perfect in staat om de zaken recht te zetten. Maar dan moet het wel de mouwen opstropen. “Tegen 2030 kan Europa voor zichzelf zorgen”, zegt Julia Poliscanova van Transport & Environment (T&E) aan de VRT.
Advertentie – lees hieronder verder
Momenteel zijn Chili en Australië de grootste producenten van lithium, waarbij ze elk een specifieke techniek gebruiken: Chili filtert het lithium uit het zout in de zoutmeren, terwijl Australië het uit hard gesteente haalt. Andere landen met een groot potentieel zijn Bolivia en Zimbabwe.
Ook in Europa
Lithium is ook sterk aanwezig in Europa. Steeds meer landen ontwikkelen al lithiumprojecten. Volgens T&E is het potentieel zo groot dat het gewonnen volume tegen 2030 zelfvoorziening voor alle batterijen van elektrische auto’s kan garanderen.
Het is allemaal gemakkelijk gezegd en het lijkt wel alsof het probleem geregeld is. Maar dat is niet zo. Voor de exploitatie van lithium in onze landen is consensus nodig, zoals de acceptatie door lokale gemeenschappen. Er moet ook rekening gehouden worden met het (behoud van het) milieu en infrastructuur ontplooid worden. Wat ontbreekt, is een groot strategisch plan dat een duidelijkere visie biedt en een lappendeken van ongecoördineerde initiatieven zonder logica vermijdt.
In België?
Wellicht valt er in België weinig lithium te rapen (tenzij het nog gevonden moet worden). Aan de andere kant is lithium massaal aanwezig in de bodem van Portugal, Spanje, Servië, Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Bovendien zijn materialen zoals nikkel en koper, die ook nodig zijn voor batterijen, beschikbaar in Scandinavische bodems. T&E wijst er ook op dat België een leidende rol kan spelen in de recyclageprocessen waarin onze bedrijven al zeer geavanceerd en zelfs innovatief zijn. Denk maar aan (onder meer) Umicore.
Volgens Julia Poliscanova moet Europa eindelijk in beweging komen en handelsrelaties aanknopen met de producerende landen, waaronder Chili, Argentinië en Bolivia, die samen de zogenaamde lithiumdriehoek vormen die 65% van de wereldreserves bezit. Ursula von der Leyen, voorzitster van de Europese Commissie, heeft de regio bezocht om een samenwerkingsovereenkomst te ondertekenen, maar ondanks de urgentie van de situatie lijkt er niet veel schot in de zaak te komen. Momenteel haalt Europa het meeste lithium uit China. Diversificatie van de aanvoerbronnen is dus noodzakelijk.
Volgens T&E heeft Europa de kaarten in handen om het tegen China en zijn batterijen op te nemen. Zowel qua grondstoffen als knowhow. Want Europa heeft de vaardigheden en kennis om batterijen zelf te maken. Maar we moeten globaal denken, voor de hele keten. Dit vereist investeringen en de creatie van een gunstig klimaat. T&E gelooft ook dat Europese bedrijven moeten samenwerken om dit mogelijk te maken. Maar dit vereist dat bedrijven hun samenwerking zien als complementair in plaats van concurrerend.
Dingen kunnen dus snel veranderen en de oplossingen liggen binnen handbereik. Maar wie toont de wil? En wie zal de nodige impulsen geven? De impact zou immens zijn, zowel voor consumenten als voor de herindustrialisatie van Europa. Tot nu toe is er veel over gepraat, maar zijn er heel weinig maatregelen genomen. Als er al actie wordt ondernomen, is dat vaak met gedeeltelijke afhankelijkheid van China…
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be