De jongste tijd hadden automobilisten te lijden onder historisch hoge prijzen aan de pomp. Die zijn te wijten aan de felle economische heropleving, maar ook aan de oorlog in Oekraïne die over de hele wereld en in alle sectoren gevolgen heeft. Sinds twee à drie weken lijkt de oliemarkt te kalmeren, met een gunstig effect aan de pomp: de prijs van een liter diesel is bijvoorbeeld gezakt onder de grens van 2 euro. Goed nieuws, in tijden waarin de Belgische inflatie in een jaar is opgelopen tot bijna 10 procent.
Dit gezegd zijnde, wijst niets erop dat deze adempauze zal blijven. Veel analisten verwachten dat een daling van de oliemarkt niet aan de orde is en dat de prijzen naar alle waarschijnlijkheid weer zullen stijgen of in het beste geval stagneren. Waarom?
Blijvende onzekerheid
Feit is dat de context erg onzeker blijft. Niets wijst erop dat er snel een positieve uitkomst voor de oorlog in Oekraïne gevonden wordt. Eerder integendeel. Door deze situatie blijven de spanningen op de markten aanhouden, zeker gezien de westerse economische sancties.
Advertentie – lees hieronder verder
De prijs voor een olievat is wel sterk gedaald terwijl niemand dacht dat die nog onder de kritische grens van 100 dollar zou gaan. Maar dat was zonder rekening te houden met een andere onzekerheid: het spook van een recessie, een langdurige en aanzienlijke vertraging van de economische activiteit. Zo’n vermindering van de economische prestaties is al zichtbaar in Europa, de Verenigde Staten en – eerder onverwacht – China.
Ook China zit dus in een crisis door het gevoerde coronabeleid, door de droogte die de elektriciteitscapaciteit van het land vermindert en natuurlijk door de lagere wereldwijde economische vraag. China is immers meer dan ooit de belangrijkste productielocatie van de wereld. De Chinese overheid reageerde op de situatie door enkele belangrijke tarieven te verlagen en zo de ‘machine’ opnieuw in gang te krijgen.
Minder olie
Deze situatie, die neigt naar een recessie, zorgt ervoor dat de vraag naar olie daalt, wat uiteraard prijsverlagingen op de internationale markten in de hand werkt. De prijsdalingen zijn ook het gevolg van andere ontwikkelingen, zoals de betere relaties met Iran. Wat het verband is? Door het nucleaire dossier van Iran opnieuw te bekijken en oplossingen te vinden, kunnen bepaalde sancties tegen het land opgeheven worden. Zo zou Iran kunnen terugkeren op de markt van olieproducerende landen, wat de diversificatie van het aanbod versterkt.
Mogen we dan op lange termijn een prijsdaling verwachten? Het blijft moeilijk te zeggen, maar is om verschillende redenen weinig waarschijnlijk. Ten eerste omdat de stijging van de gasprijzen nog niet voorbij is. Dat zou veel industriële operatoren kunnen dwingen om gas te vervangen door olie, wat de prijzen weer zou opdrijven.
Ten tweede omdat de Chinese vertraging slechts tijdelijk zal zijn en dit land goed is voor een zesde van het olieverbruik. Als de economie daar weer op gang komt, zullen de olieprijzen stijgen, net zoals dat gebeurde na de covidcrisis een paar maanden geleden.
Ten derde moeten we rekening houden met de cycli van de oliemarkten. Zes jaar geleden, toen de prijzen laag stonden, beperkten de oliemaatschappijen hun investeringen, wat betekent dat we vandaag min of meer op het productieplafond zitten. Een (kleine) heropleving heeft dus al tot gevolg dat niet meer aan de vraag voldaan kan worden.
Dit verklaart waarom de markten plots volledig kunnen omslaan. Consumenten en automobilisten worden meer dan ooit blootgesteld aan deze schommelingen die, net als het klimaat, waarschijnlijk steeds extremer zullen worden. Het is duidelijk dat de oliebedrijven – die momenteel stevig verdienen – niet willen riskeren om hun kip met de gouden eieren te slachten. De producerende landen kunnen dus de prijzen hoog houden door de productievolumes niet of nauwelijks te veranderen.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be
