Na de regionale verkiezingen zijn de grote winnaars in Wallonië de MR en Les Engagés, en hun programma voorziet verschillende maatregelen met betrekking tot mobiliteit, vooral voor auto’s. In de beleidsverklaring staat dat de hervorming van de inschrijvingstaks, die op 1 juli 2025 van kracht zou worden, vervroegd wordt herzien – om elektrische auto’s niet te benadelen – terwijl de regio ook van plan is een wegenvignet in te voeren, zodat alle gebruikers van de infrastructuur bijdragen aan het onderhoud, de herstellingen of de ontwikkeling ervan.
Het idee van een wegenvignet is niet nieuw en werd al besproken onder de vorige regering, tussen 2017 en 2019. Betekent dit dat we meer betalen? Nee, zeggen de betrokkenen al, omdat dit vignet budgettair neutraal zal zijn voor de Walen. Met andere woorden, het zou geïntegreerd worden in de huidige verkeersbelasting.
Advertentie – lees hieronder verder
Onder welke vorm?
Maar wat kunnen we verwachten in het tijdperk van digitalisering? Krijgen de Walen en bestuurders uit het buitenland of andere regio’s een zelfklevend vignet dat in een hoek van hun voorruit moet worden geplakt, zoals in Zwitserland? Dit is onwaarschijnlijk in het tijdperk van ANPR-camera’s die elke auto met angstaanjagende nauwkeurigheid scannen – ze kunnen nu al het gebruik van een telefoon achter het stuur detecteren, hoewel deze functie niet wordt gebruikt.
Verschillende economen verzetten zich echter tegen een uniform systeem waarbij alle automobilisten hetzelfde bedrag betalen. In een interview met L’Avenir stelt professor Bart Jourquin, specialist in transporteconomie aan de Louvain School of Management (een onderdeel van de universiteit van Louvain-la-Neuve), voor om een getrapt systeem in te voeren, dat rekening houdt met de intensiteit van het gebruik. Het is immers niet eerlijk om hetzelfde bedrag te laten betalen door een bestuurder die 5.000 of 50.000 km per jaar aflegt.
Er is dus geen sprake van een klassiek vignet en een vaste belasting. Een variabele, ofwel een kilometerheffing, is nodig, zoals sommige Vlaamse partijen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ook aanbevelen. Hoewel deze oplossing al in andere landen wordt gebruikt, brengt deze echter een reeks problemen met zich mee. De kosten zijn hoog en er zijn andere uitdagingen, zoals controlepoorten en een systeem in elk voertuig met een ingebouwde OBU. Bovendien rijst de vraag naar de eerlijkheid van deze oplossing, aangezien mensen die op het platteland wonen vanzelfsprekend meer kilometers maken.
De zaken zijn nog niet duidelijk en, laten we eerlijk zijn, dit vignet is niet voor morgen. De voorzitter van de MR heeft al aangekondigd dat hij eerst met de andere regio’s van het land wil overleggen om een gemeenschappelijk systeem te vinden. Dit zal tijd kosten en, als het lukt, zal het principe van het vignet waarschijnlijk niet voor het einde van de nieuwe legislatuur worden ingevoerd.
Een goed voorbeeld?
Het voorbeeld kan echter uit het buitenland komen, met name met het nieuwe free-flow tolsysteem dat in Frankrijk wordt ingevoerd. Dit systeem zorgt voor een vlotte doorstroming van het verkeer en identificeert precies welk bedrag elk voertuig moet betalen op basis van zijn gebruik van het wegennet.
Professor Jourquin wijst echter op de nadelen voor een dergelijk systeem. Wallonië is niet Frankrijk en het zuiden van België kenmerkt zich door talrijke op- en afritten van snelwegen, wat de behoefte aan apparatuur vergroot. Als we dit principe accepteren, is het systeem echter zeer efficiënt: degenen met een tolbadge in de auto hoeven niets te doen, terwijl anderen 72 uur hebben om te betalen. Dit lijkt sterk op het kilometerheffingssysteem voor vrachtwagens. Dit systeem kan ook verschillende tarieven aanrekenen afhankelijk van het tijdstip van gebruik van het netwerk of de woonplaats (ook gebaseerd op de beschikbaarheid van openbaar vervoer).
De oplossingen zijn dus talrijk. We zullen moeten zien welke richting wordt gevolgd, en waarschijnlijk eerst de uitkomst van de besprekingen met de andere regio’s, die fel gekant blijven tegen een afzonderlijke belasting. Laten we niet vergeten dat Duitsland in 2019 ook een wegenvignet voor buitenlanders wilde invoeren. Het project werd afgewezen door het Europese Hof van Justitie, dat oordeelde dat deze maatregel discriminerend was voor andere Europese burgers. Een scenario dat zich in Wallonië zou kunnen herhalen als het dossier juridisch niet goed is uitgewerkt.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be
