Elektrische ruiten: hoe werkt dat?

Het raampje van je wagen neerlaten, simpel toch? Maar welke technologie gaat er schuil achter dit banale gebaar? En wanneer ontstond deze uitvinding die ons het leven makkelijk maakt? Een kort overzicht en een woordje uitleg!

Philippe Casse, voormalig woordvoerder van de groep D’Ieteren en erkend autohistoricus, vertelt ons een paar grappige anekdotes over deze fameuze ruiten …

Wanneer was er voor het eerst sprake van ruiten in de autosector?

“Lange tijd vóór ze elektrisch waren! De door paarden getrokken voertuigen hadden als eerste ramen. De toenmalige systemen waren op z’n zachtst gezegd rudimentair. De deur van de koets had een gleuf waarin een raam kon open- en dichtschuiven. Hiervoor moest de passagier aan een soort riempje trekken. Daarna kwam de glorietijd van de treinen. In de wagons van eerste klasse konden de passagiers de ramen open- en dichtdoen. De ramen schoven op rails en bleven dankzij stopblokjes op de gewenste hoogte staan.”

Wanneer maakte men de overstap van handmatige naar elektrische bediening?

Begin vorige eeuw kregen de eerste voertuigen met een gesloten carrosserie ingebouwde ramen in de deuren. De mechanische systemen om de ramen te bedienen, waren erg basic. Spitsvondige technici ontdekten echter al snel hoe ze een ‘automatisch’ systeem op touw konden zetten. “De mens is er in de algemene zin van het woord altijd voorstander van geweest om zo min mogelijk inspanning te doen. Daarom heeft hij het zich altijd makkelijker willen maken. Aan een hendel draaien om het raampje van een wagen naar beneden te laten, kost immers moeite! Het eerste model dat werd uitgerust met een automatisch mechanisme was de Packard 180, in 1940.”

VS op punt, Europa volgt

• De Packard-wagen maakte gebruik van een elektrohydraulisch systeem en was dus voorzien van een pomp en een zuiger. Ford plaatste op zijn luxegamma Lincoln een gelijkaardig systeem.
• Cadillac, de beroemde concurrent, had een bepaald model voorzien van elektrische ruiten, maar enkel aan de bestuurderskant!
• Vanaf de jaren 50 werden de hydraulische systemen vervangen door geperfectioneerde elektrische motoren, die ook een krachtiger vermogen hadden.
• Het was wachten tot de jaren 60 vooraleer Europese wagens uitgerust werden met de fameuze elektrische ruiten, en dit enkel voor luxeauto’s. Bentley was een van de pioniers.
• In de jaren 90 werden elektrische ruiten iets gewoons. Enkele jaren later ontpopten ze zich tot de norm.

Vandaag hebben enkel de modellen uit het goedkoopste en basissegment nog manueel bediende ruiten. Dit heeft niets met budget te maken (het kost de fabrikant niet zo veel extra). Het is gewoon een middel om dit systeem als optie aan te bieden … en de factuur dus de hoogte in te jagen!

Elektrische ruiten: eenvoudig en ingewikkeld

Op mechanisch vlak blijft het principe hetzelfde, of de ramen nu met een hendel of elektrisch worden geopend. Door te draaien aan de hendel of door de elektrische motor te bedienen, wordt het systeem geactiveerd dat het raam op- en neerlaat.

Er zijn twee categorieën:

• Het ‘schaar’-mechanisme 
• Een mechanisme met kabels, onderverdeeld in drie ietwat verschillende systemen. 

Elektrische ramen: veilig en comfortabel

Sinds de jaren 90 zijn wagens uitgerust met een krachtbegrenzer om de veiligheid van de passagiers te garanderen. Dit betekent dat het raam bij weerstand tot stilstand komt en enkele centimeters naar omlaag zal zakken, zoals wanneer iemands vingers, de poot van een dier of een tak van een boom klem komen te zitten. Idem voor een schuifdak. Toch getuigt het van gezond verstand om waakzaam te blijven met kinderen of dieren in de auto!

In auto’s uit het geavanceerdere gamma zijn de elektrische ramen uitgerust met impulsbediening. Dit betekent dat je met een korte druk op de bedieningsknop de ruit op- of af kunt laten, zonder dat je moet blijven drukken.

Pannes en herstellen van elektrische ruiten

Elektrische ramen zijn eenvoudige en geteste systemen die zelden pannes vertonen, zeker niet tijdens de eerste levensjaren van het voertuig.

Wanneer je wagen ouder wordt, zijn het de motor, de zekeringen en het relais die het grootste risico lopen op een panne.

Soms blijft het mechanisme zelf haperen, al is dit in principe levenslang gesmeerd. Het raampje op- en neerlaten wordt moeilijk. Om dit op te lossen, moet je de bekleding van het portier demonteren.

Tot slot kun je bij glasbreuk een beroep doen op een hersteldienst zoals 

Touring Glass om het mechanisme volledig schoon te maken en voor het plaatsen van een nieuwe ruit.

Lees ook : 

• Alleen op reis? Tips, weetjes en – vooral – de voordelen!