Zoals we allemaal weten, dringt artificiële intelligentie (AI) door op elk niveau van de digitale economie. Het doel is om de nauwkeurigheid te verbeteren, maar ook om tijd te besparen en de efficiëntie te verhogen. Maar het resultaat blijft soms uit, zo blijkt uit een onderzoek dat in Frankrijk is uitgevoerd door de FNA, de Fédération nationale de l’automobile, die al sinds het begin van de jaren twintig de belangen van autobedrijven verdedigt.
De organisatie maakt zich zorgen over het veralgemeende gebruik van software met artificiële intelligentie om schadeclaims te analyseren. In de praktijk volstaan eenvoudige foto’s van een beschadigde auto voor een waardebepaling bij de dealer of garage waar de auto terechtkwam. Hierdoor hoeft er geen expert ter plaatse te komen, wat tijd en geld bespaart. Maar de FNA ziet potentiële valkuilen. AI is geen toonbeeld van betrouwbaarheid in kosten- en waardeanalyses, vooral voor schadeherstellers, die hier negatieve ervaringen mee hebben.
Advertentie – lees hieronder verder
Mensen vervangen?
Gewoonlijk worden de kosten na een ongeval geraamd door een expert die door de verzekeringsmaatschappij wordt aangesteld en ter plaatste komt om de schade te bekijken en in te schatten. Na dit bezoek werd er een schatting opgesteld en was het aan de hersteller om die strikt te volgen. We kennen allemaal deze situatie, die kan leiden tot spanningen tussen experts en herstellers, die het niet eens zijn over de omvang van de schade of de kosten van onderdelen.
Artificiële intelligentie zou op dit vlak wat sereniteit kunnen brengen, zodat akkoorden gemakkelijker tot stand komen. De praktijk is anders en soms zelfs helemaal andersom dan gehoopt, waarbij herstellers in bepaalde gevallen het onderspit delven. Het probleem voor de FNA, die de afgelopen jaren enkele duizenden claims heeft geanalyseerd, is dat de AI een eigen visie oplegt, die niet altijd accuraat is, vooral als het gaat om prijzen. Het baseert zich op het principe van de ‘beste lokale economische voorwaarden’ zonder rekening te houden met de prijzen van de betreffende schadehersteller (uurtarieven). Erger nog, de AI schat ook de prijs van onderdelen en de benodigde tijd van de herstelling foutief in. De tarieven die de AI gebruikt, en dus ook de experts die AI toepassen, staan dus steeds verder af van de werkelijkheid, tot grote ergernis van herstellers.
Een kwestie van leren?
AI bepaalt een plafond voor herstellingen en dus het tarief dat de verzekeringsmaatschappij voor haar rekening neemt. Maar het gebeurt vaak dat dit plafond wordt overschreden. Dit kan op twee manieren: als het vastgestelde bedrag wordt overschreden, wordt het eigen risico ofwel betaald door de verzekeringnemer, ofwel moet de hersteller de kosten dragen, door verlies van rentabiliteit, ofwel door te proberen geld te besparen tijdens de herstelling, wat de hersteller natuurlijk blootstelt aan risico’s in geval van latere problemen.
Volgens de FNA kan het veralgemeende gebruik van AI de verzekeraars in de kaart spelen en leiden tot verliezen voor herstellers en/of extra kosten voor eigenaars. De FNA roept zowel gebruikers als herstellers op om rond de tafel te gaan zitten om het ontwerp van de algoritmes die de analyses uitvoeren te verbeteren.
En in België?
Gebruiken Belgische verzekeraars ook artificiële intelligentie om schadegevallen te analyseren? Het antwoord is ja, zo bevestigt Ulrike Pommee, woordvoerster van Belfius Verzekeringen: “We gebruiken AI om klanten correct en sneller te vergoeden na een schadegeval. In de praktijk nodigen we de betrokkene uit om zijn voertuig naar een van onze erkende herstellers te brengen, die een kostenraming opstelt. Deze schatting wordt geanalyseerd door artificiële intelligentie, die controleert of het geclaimde bedrag voor het herstellen van de schade aan dit type voertuig correct is. De conclusies van de AI wijzen op eventuele aandachtspunten, die ook door onze auto-expert behandeld worden.”
Het bedrijf wijst erop dat het momenteel gaat om software om te zien of een schatting correct opgesteld is door de auto-experts. Artificiële intelligentie wordt dus gebruikt als verificatiestap, en ook om eventuele fraude op te sporen. “AI kan ons helpen om fraude te identificeren”, voegt de verzekeraar toe.
Verdere ontwikkeling is nodig voordat de AI verder kan gaan en zelf offertes kan opstellen. Belfius legt uit: “AI presteert zeer goed op voertuigen die op grote schaal geproduceerd worden en leert voortdurend bij over nieuwe merken en modellen. In de nabije toekomst zal AI het beschadigde voertuig en alle originele opties correct kunnen identificeren en in staat zijn om een voorlopige schatting te geven op basis van de ontvangen foto’s.”
Drie bezorgdheden
Bij mobiliteitsfederatie Traxio klinkt het toch wat anders. “AI wordt momenteel getest binnen het Claims 360-platform voor schadebeheer (Solera), waarmee alle partijen (verzekeraars, herstellers en experts) in België werken. Het is dus nog niet operationeel”, zegt secretaris-generaal Kristof Eraly.
De federatie zegt verontrust te zijn over deze kwestie en deelt de bezorgdheid van collega’s om meerdere redenen. Ten eerste: als AI de herstellingskosten bepaalt (op basis van de geschiedenis of huidige gegevens), dan is er sprake van structurele prijsvorming en is het de vraag in hoeverre de vrije concurrentie nog speelt. Ten tweede heeft druk op de herstellingskosten een impact op consumentenveiligheid. Verzekeraars laten bijvoorbeeld nu al geen investeringsruimte voor de recyclagesector om de noodzakelijke investeringen te doen in vaardigheden en apparatuur/gereedschap om de huidige technologische versnelling op de automarkt bij te houden. “Als AI een toekomstige prijs bepaalt op basis van gegevens uit het verleden, dan lopen we nog verder achter”, zegt Kristof Eraly.
Ten derde staat de winstgevendheid onder druk door het aantal diensten dat verzekeraars gratis vragen van een hersteller. Er zijn veel voorbeelden: gratis vervangwagen, gratis ophaal- en terugbrengservice, gratis stockage van het voertuig gedurende 45 dagen, gratis controle van vloeistofniveaus, gratis controle van de bandenspanning, gratis wassen van het voertuig enzovoort.
Onrealistische AI
Kristof Eraly wijst op nog enkele argumenten tegen AI. “Als AI een reparatietijd zou bepalen, komen we in conflict met het principe dat de fabrikant van een product, in dit geval een auto, de reparatienormen en dus de reparatietijden bepaalt (garantiebeleid).” Hij wijst er verder op dat dit model zijn grenzen heeft bereikt en dat de vragen aan verzekeraars om het onderwerp te bespreken onbeantwoord blijven. We kunnen dit gebrek aan dialoog alleen maar betreuren, vooral als het gaat om spelers in de recyclagesector.
Volgens Traxio moet het toegepaste systeem voor alle partijen rendabel zijn. Dit lijkt niet de juiste weg, aangezien AI alleen gebruikt lijkt te worden om de prijzen alsmaar meer onder druk te zetten. AI bedreigt dus banen, maar dan indirect. Niet omdat het mensen vervangt, wel omdat AI het businessmodel kapotmaakt, ten nadele van automobilisten en klanten. Zeker iets om in de gaten te houden.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be
