Even ter herinnering: in 2019 keurde het Waalse parlement een decreet goed om het verkeer van de meest vervuilende voertuigen geleidelijk te beperken in het hele gewest tegen 2030. Deze maatregel volgde op de inspanningen in Brussel, waar sinds 2018 een LEZ van kracht is. 1 januari 2023 was de geplande deadline, maar de uitvoeringsbepalingen van het decreet kwamen er nooit, waardoor de eerste fase van het verbod uitgesteld werd tot 2025. De onzekerheid rond deze maatregel liet de eigenaars van de betrokken auto’s in het ongewisse. Zij hadden uiteraard schrik voor een plotselinge beperking. Maar de situatie veranderde radicaal in 2023. De toenmalige minister van Milieu, Céline Tellier (Ecolo), baseerde zich op een aantal studies (ISSeP, Awac) die aantoonden dat zo’n maatregel buiten de stadscentra nutteloos zou zijn.
Deze studies toonden aan dat pieken in de luchtvervuiling zich concentreren in grote stadscentra. Volgens deze analyses hebben alleen steden zoals Doornik, Bergen, Charleroi, Namen en Luik, waar de bevolkingsdichtheid hoog ligt, te kampen met verontrustende uitstoot van stikstofoxide (NOx). Deze verontreinigende stoffen, vooral afkomstig van voertuigen, hebben een directe impact op de luchtkwaliteit. Maar buiten deze agglomeraties hebben de eerder landelijke gebieden van Wallonië geen vervuiling die een grootschalige beperking zou rechtvaardigen.
Steeds schonere lucht in Wallonië?
Tegen alle verwachtingen in, toonden de resultaten van deze studies ook aan dat de luchtkwaliteit in Wallonië de jongste jaren fors verbeterd is. De concentraties van de fijne stofdeeltjes PM10 en PM2.5, twee belangrijke indicatoren van luchtvervuiling, dalen gestaag. De Europese grenswaarden voor deze deeltjes worden nu in de volledige regio gehaald, behalve op enkele geïsoleerde locaties. En dat is nog niet alles: stikstofdioxide (NO2), een andere belangrijke vervuiler die verband houdt met het wegverkeer, volgt dezelfde dalende trend. In 2023 lag het niveau zelfs lager dan tijdens het jaar van de covidcrisis, een teken dat de maatregelen en de technologische vooruitgang in de auto-industrie hun vruchten afwerpen.
Advertentie – lees hieronder verder
Lokale besturen aan het stuur
In het licht van deze bevindingen, heeft de nieuwe Waalse minister van Milieu en Volksgezondheid, Yves Coppieters (Les Engagés), bevestigd dat hij niet van plan is om LEZ’s op te leggen op regionaal niveau. Hij laat deze kwestie over aan de lokale besturen. Waalse steden en gemeentes zullen dus vrij zijn om hun eigen LEZ in te voeren als ze dat nodig vinden.
Natuurlijk kunnen de maatregelen divers en gevarieerd zijn: bepaalde voertuigen verbieden (op basis van hun Euro-norm), de snelheid in bepaalde wijken verlagen, specifieke gebieden afsluiten voor het verkeer enzovoort. En daar wringt het schoentje. De vrees bestaat dat de lokale overheden niet zullen overleggen, wat mogelijk leidt tot kopzorgen voor automobilisten die in een steden met verschillende regels rijden. Europa heeft nog geen regels opgelegd voor lage-emissiezones. Wellicht een vergissing is, want dit gebrek aan harmonisatie maakt reizen alleen maar ingewikkelder. Dat weet iedereen die bijvoorbeeld naar Frankrijk, Duitsland of Oostenrijk reist.
We kunnen ons best voorstellen dat Bergen Euro 5-dieselwagens verbiedt en Luik hetzelfde doet met Euro 6, terwijl Namen dan weer een vignet invoert. Dit is vragen om chaos. En die kan er snel zijn. Luik, Namen en zelfs Eupen hebben eerder al een LEZ overwogen. Laten we hopen dat de lokale overheden toch een minimum aan logica en overleg aan de dag leggen.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be