Waarom is ons wegennet zulke slechte staat? Dit is een vraag die alle automobilisten zich wellicht al 1.000 keer hebben gesteld als ze weer eens een kuil moeten ontwijken, met alle gevolgen van dien voor het achteropkomende verkeer. Voor die toestand is echter een heel eenvoudige reden, verklaart accountant Charles Markowicz in La Libre Belgique: ons systeem van overheidsopdrachten kiest enkel voor de goedkoopste offertes. Dat verdient een verklaring.
Deze situatie van een versleten wegennet bestaat al tientallen jaren, tot het punt dat we eraan gewend zijn geraakt. De omvang van het fenomeen wordt duidelijk als je de grens oversteekt en je plots op een biljartlaken lijkt te rijden. Het contrast is zéér opvallend. Deze situatie is des te stuitender omdat onze regeringsleden toch ook gebruik maken van dit wegennet en zich dus perfect bewust moeten zijn van deze situatie, wanneer ze in hun grote limousine over de kapotte wegen hobbelen. Deze toestand is natuurlijk slechts de erfenis van de confrontatie tussen twee economische logica’s, die van de privé en de overheid, stelt de auteur van het artikel.
Kortetermijnvisie
Volgens Charles Markowicz – die uiteraard volkomen gelijk heeft – zijn de wegen in België een weerspiegeling van het kortetermijnbeleid dat onze overheid voert en zich vaak beperkt tot hun legislatuur. Om een wegennet zo dicht als dat van België in goede staat te houden, is het echter noodzakelijk om structurele investeringen te doen die gespreid zijn over de lange termijn.
Dit is uiteraard niet de piste die hier de voorkeur krijgt. En gezien de korte tijd voor de uitvoering van de werken (die allemaal dringend en noodzakelijk zijn in de meeste gevallen), kiest men dus voor het goedkoopste aanbod, dat het minst lang duurt voor de uitvoering. Maar helaas zijn de goedkoopste en eenvoudigste oplossingen ook meestal de minst duurzame.
Advertentie – lees hieronder verder
Deze tegenstrijdigheid van de door de overheid gewenste minimale kosten en het winstbejag van de privésector neemt uiteindelijk enkel de belastingbetaler en de weggebruiker in de tang, die zo absoluut niet kan genieten van een aangepaste en hoogwaardige infrastructuur, ook al woont hij in een land met veruit de hoogste belastingdruk van Europa.
Charles Markowicz geeft aan dat deze situatie ook een vicieuze cirkel creëert. Inderdaad, wanneer een bedrijf een misrekening maakt en geld verliest (bijvoorbeeld door een schadevergoeding bij laattijdige oplevering), wordt dit fenomeen nog versterkt doordat het nog meer zal bezuinigen op de volgende opdracht om de vorige werf te compenseren en zo zijn financiële toestand weer gezond te krijgen.
Elders wel vooruitgang
De Belgische situatie is des te onbegrijpelijker, omdat er in andere landen wel alternatieve oplossingen komen. In de Verenigde Staten investeert men bijvoorbeeld in waarde en kwaliteit (ook al is daar eveneens lang te weinig in het wegennet geïnvesteerd en moet er nu zwaar gerenoveerd worden) en dat al meer dan 30 jaar is. Hetzelfde in Nederland, dat in 2005 zijn aanpak veranderde en nu investeert in een hoogwaardig wegennet met een vertrouwensband tussen de overheid en de private bedrijven.
We kunnen ons vragen stellen over de continuïteit van deze aanpak, aangezien in de loop der jaren duidelijk is geworden dat het niet werkt. Toch blijft de overheid doorgaan op deze piste en lijkt niemand vragen te stellen. Of waarschijnlijker durft niemand de koe bij de horens te vatten. Deze situatie is wellicht het gevolg van een gebrek aan budget van onze overheid, omdat het algemeen bekend is dat de budgetten al enkele decennia in het rood staan. Tegelijk merken we op dat mobiliteit absoluut niet tot de prioriteiten van de overheid behoort. De bevoegdheden zijn zo versnipperd dat het dossier inderdaad onbeheersbaar is geworden, omdat het verscheurd wordt tussen de verschillende beleidsniveaus: federaal, regionaal en gemeentelijk.
Het op elkaar kunnen afstemmen van een echt mobiliteitsbeleid is echter een uitdaging voor de toekomst, en dit vanuit een globaal oogpunt. Want niet alleen de auto en de wegen worden getroffen door deze situatie van noodzaak en wanhoop. Ook voor fietspaden of spoorwegen is het gebrek aan geld en visie is voelbaar. We zullen echter steeds mobieler worden, met ongetwijfeld andere noden (zachte mobiliteit, telewerken, enz.), want het gaat om onze economische en sociale duurzaamheid. Een concept dat onze beleidsvoerders blijkbaar moeilijk kunnen implementeren.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be
