VIAS stelt politieke partijen actieplan voor om aantal verkeersdoden terug te dringen

Het VIAS Instituut heeft dus een memorandum opgesteld voor de Belgische politieke partijen. Waarom eigenlijk? Karin Genoe, CEO van het VIAS Instituut, stelt dat “België en de Gewesten doelstellingen hebben vastgelegd voor 2030 voor het aantal verkeersdoden en -gewonden. Maar we zullen ze niet halen als we geen nieuwe maatregelen toevoegen om het gedrag van de Belgen te beïnvloeden”. Het doel van VIAS is dan ook om de politici te sensibiliseren, want de organisatie is van mening dat er slechts beperkte maatregelen worden genomen en dat structurele hervormingen hoognodig zijn.

Om dit te bereiken is VIAS proactief en stelt 12 maatregelen voor aan de politici die volgens de organisatie 270 levens per jaar zouden redden, wat overeenkomt met ongeveer de helft van het aantal verkeersdoden per jaar (540 doden in 2022). Het memorandum is niet alleen gericht aan de federale overheid, maar ook aan de gewesten en zelfs aan lokale politiezones. Dit is wat er op tafel ligt, inclusief, zoals je zou verwachten, een hele reeks repressieve maatregelen.

1. Verlaging technische marge voor flitspalen

Het aantal flitspalen op onze wegen is toegenomen en de tolerantiemarges zijn nu afgeschaft. Tolerantiemarges hebben betrekking op de manier waarop flitspalen door de autoriteiten worden geprogrammeerd. In sommige gebieden worden flitspalen bijvoorbeeld geactiveerd bij 85 km/u wanneer de maximumsnelheid 70 km/u is, terwijl dat in andere gebieden bij 80 of 90 km/u kan zijn. Dit werd overgelaten aan de controleurs. Dit wordt nu allemaal aangepast, zodat alleen de technische foutmarge van 6% overblijft. Dit betekent dat flitspalen op de snelweg automatisch gaan werken bij snelheden van 128 km/u of meer. Dat had al eerder gekund. Alleen wil VIAS nog verder gaan en deze technische foutmarge terugbrengen naar 3% in plaats van 6%, zoals in Frankrijk het geval is. Volgens projecties zou dit 30 doden en 2.500 gewonden per jaar besparen.

2. Dragen van een helm op elektrische steps

Het alarmerende aantal ongevallen met elektrische steps is niet aan de aandacht van VIAS ontsnapt. Gebruikers van deze voertuigen lopen vaak ernstige letsels op, met name aan het hoofd. Daarom stelt VIAS voor om het dragen van een helm verplicht te maken. Verrassend genoeg is deze maatregel niet gericht op fietsers, omdat VIAS van mening is dat de kleine wielen van scooters een extra risicofactor vormen, vooral op een slecht wegdek, dat veel voorkomt. Naast een helm raadt VIAS ook het dragen van een fluohesje aan. VIAS wijst er ook op dat de autoriteiten waarschijnlijk wetten moeten maken om remkrachtnormen vast te stellen voor deze voertuigen, die door het instituut als onvoldoende worden beschouwd.

3. Verbod op lachgas

Het is niet zozeer een kwestie van verkeersveiligheid als wel van volksgezondheid: VIAS wil ook een totaalverbod op de verkoop en het gebruik van lachgas, dat steeds vaker door automobilisten wordt gebruikt. Het innemen van lachgas vertraagt namelijk de reactietijd. Lachgas zou daarom moeten worden behandeld als drugsgebruik, wat nu niet het geval is.

4. Trajectcontroles bij wegwerkzaamheden

Dit is een project dat terrein wint: het gebruik van trajectcontroles bij langdurige wegwerkzaamheden (meer dan een week). Uit een aantal onderzoeken is gebleken dat flitspalen die aan het begin van bouwwerven worden geplaatst niet effectief zijn, omdat automobilisten direct daarna weer sneller gaan rijden. Gemiddeld vallen er elk jaar 40 doden bij wegwerkzaamheden.

5. Bestuurders belonen voor onberispelijk gedrag

Goede bestuurders belonen is een ander idee van VIAS. Dit zou kunnen in de vorm van een loterijbriefje of een bedrag dat aan een goed doel wordt geschonken voor wie de snelheidslimieten respecteert. Waarom niet, hoewel de aantrekkelijkheid van de formule en de kosten voor de gemeenschap moeten worden bekeken. Maar wellicht zal dit minder zijn dan de kosten van een dodelijk ongeval.

6. Meer drugstesten

VIAS beveelt aan om aanzienlijke meer personeel en financiële middelen in te zetten ter bestrijding van het gebruik van drugs achter het stuur. Een praktijk die de laatste jaren helaas steeds meer voorkomt, vooral onder jonge bestuurders.

7. Digitaal rijbewijs

Volgens VIAS zou het digitaliseren van het rijbewijs het ook makkelijker maken om dit soort fraude te bestrijden. Op dit moment worden er jaarlijks meer dan 47.000 fraudegevallen geregistreerd. Het probleem wordt nog complexer doordat er op dit moment geen database is voor de registratie van rijbewijsbezitters. Een digitaal rijbewijs en een centraal bestand zou het makkelijker maken om controles uit te voeren, maar ook om sancties op te leggen. VIAS overweegt zelfs een microchipsysteem dat ervoor kan zorgen dat een auto niet start als het rijbewijs niet in orde is. Dit is waarschijnlijk een beetje voortvarend, omdat het extra apparatuur in de auto’s zou vereisen, wat niet meteen mogelijk lijkt.

8. Verbod op waarschuwingssystemen

Geen Coyote of andere applicaties zoals Waze meer waarmee je informatie kunt uitwisselen over wegcontroles of de locatie van flitspalen. Deze apparaten ondermijnen de effectiviteit van de ordediensten en zouden daarom verboden moeten worden, net als in Frankrijk (waar het verboden is om de precieze locatie van een controlepost te vermelden) en Zwitserland.

9. Een duidelijkere infrastructuur

VIAS beveelt ook aan om te werken aan de reorganisatie van weginfrastructuur, zodat elke gebruiker zijn of haar plaats beter kan vinden: auto’s, fietsen, scooters en voetgangers moeten de beschikbare ruimte beter delen en daarbij ook de snelheidslimieten respecteren.

10. Nultolerantie voor alcohol achter het stuur

Volgens VIAS zou een totaalverbod voor alcohol achter het stuur tussen 10 en 17 levens per jaar kunnen redden op de Belgische wegen. Deze maatregel wordt al toegepast in verschillende Europese landen, waaronder Tsjechië, Slowakije, Roemenië, Estland, Noorwegen, Polen en Zweden. Het Instituut wijst op het gemak waarmee deze maatregel kan worden ingevoerd en geeft aan dat de aangewezen norm niet 0% alcohol zou zijn, maar 0,2% om valse positieven te vermijden. En blijkbaar zijn de Belgen er niet tegen: volgens een enquête zouden 6 op de 10 automobilisten voorstander zijn van deze maatregel.

11. Het puntenrijbewijs

Het concept komt regelmatig terug, zoals het monster van Loch Ness. VIAS begrijpt het verzet van de Franstalige partijen tegen het puntenrijbewijs niet, terwijl het toch gemakkelijk te begrijpen is. Volgens VIAS worden alleen recidivisten getroffen. In Frankrijk blijkt uit onderzoek dat de meerderheid van de ‘normale’ bestuurders (86%) slechts twee punten heeft verloren. Volgens VIAS is dit dus een zeer effectief middel in de strijd tegen recidivisten. Het valt nog te bezien welke partijen zich op deze gladde en weinig populaire piste zullen wagen…

12. Gebruik van camera’s tegen gebruik GSM aan het stuur

Het project om het gebruik van GSM’s achter het stuur op te sporen met behulp van ANPR-camera’s is al besproken en werd verworpen om privacyredenen. In Nederland wordt deze maatregel echter al toegepast en volgens studies zouden 95% van dergelijke overtredingen door de camera’s kunnen worden vastgelegd. Het valt nog te bezien of de kwestie opnieuw aan bod zal komen.

Dit is niet de eerste keer dat VIAS politieke partijen probeert te beïnvloeden. In 2019 diende het instituut een gelijkaardig document in. Veel van de maatregelen werden aangenomen (7 van de 10), zoals effectievere snelheidscontroles, minder tolerante parketten, speekseltests om drugs achter het stuur op te sporen, enzovoort. Het valt dus nog af te wachten of VIAS er opnieuw in zal slagen om onze politici ervan te overtuigen om de duimschroeven van automobilisten wat strakker aan te draaien.

Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be